Sygnaliści

Zgodnie z wymogami wynikającymi z przepisów art. 48 ustawy z dnia 14 czerwca 2024 roku o ochronie sygnalistów (Dz.U. z 2024 r., poz. 928), przekazujemy następujące informacje dla Sygnalistów:

1. Dane kontaktowe umożliwiające dokonanie zgłoszenia zewnętrznego

Zgłoszenia zewnętrzne do Burmistrza Miasta i Gminy Kiernozia można składać przy wykorzystaniu przeznaczonych do tego kanałów komunikacji:

1. Zgłoszenie ustne:
   • na numer telefonu 725-725-476 w godzinach 9-15 w dni robocze, lub
   • na wniosek zgłaszającego podczas bezpośredniego spotkania w siedzibie Organu pod adresem Urząd Miasta i Gminy Kiernozia, ul. Sobocka 1a, 99-412 Kiernozia, w ciągu 14 dni od dnia otrzymania wniosku.

Wzór wniosku o wyznaczenie terminu spotkania dostępny jest na dole strony:

2. Zgłoszenie pisemne, listowne, poprzez wypełnienie formularza zgłoszeniowego dostępnego na dole strony, przesłanego:
   • na adres Organu publicznego: Urząd Miasta i Gminy Kiernozia, ul. Sobocka 1a, 99-412 Kiernozia z dopiskiem na kopercie „Zgłoszenie naruszenia prawa” lub „Do wiadomości Pełnomocnika ds. zgłoszeń zewnętrznych”, albo
   • na adres: Instytut Szkoleniowo-Doradczy, ul Gdańska 116/7, 90-520 Łódź
3. Zgłoszenie pisemne w postaci elektronicznej:
   • A pośrednictwem poczty elektronicznej sygnalista@iszd.pl.
   • za pośrednictwem formularza zgłoszeniowego dostępnego na platformie https://sygnalisci.iszd.pl/burmistrzkiernozia.

Ważne! Burmistrz Kiernozi nie przyjmuje zgłoszeń anonimowych. Zgłoszenia anonimowe (bez podanych danych sygnalisty) zostaną pozostawione bez rozpoznania.

1. Warunki objęcia sygnalisty ochroną

Sygnalistą jest osoba fizyczna, która zgłasza informację o naruszeniu prawa uzyskaną w kontekście związanym z pracą (art. 4 ustawy). Sygnalista podlega ochronie określonej w przepisach rozdziału 2 ustawy o ochronie sygnalistów od chwili dokonania zgłoszenia pod warunkiem, że miał uzasadnione podstawy sądzić, że informacja będąca przedmiotem zgłoszenia jest prawdziwa w momencie dokonywania zgłoszenia i że stanowi informację o naruszeniu prawa (tzw. zgłoszenie w dobrej wierze).

„Kontekst związany z pracą”, definiowany jest przez ustawę jako przeszłe, obecne lub przyszłe działania związane z wykonywaniem pracy na podstawie stosunku pracy lub innego stosunku prawnego stanowiącego podstawę świadczenia pracy lub usług lub pełnienia funkcji w podmiocie prawnym lub na rzecz tego podmiotu, lub pełnienia służby w podmiocie prawnym, w ramach których uzyskano informację o naruszeniu prawa oraz istnieje możliwość doświadczenia działań odwetowych.

Oznacza to, np. że jeżeli masz uzasadnione podejrzenie, że prywatne przedsiębiorstwo, w którym pracujesz lub świadczysz dla niego usługi, nielegalnie wyrzuca śmieci do lasu, i nie masz pewności czy jest to na pewno prawda, ale chcesz o tym zawiadomić Burmistrza, żeby ten, w ramach swoich kompetencji, podjął czynności wyjaśniające i po dochodzeniu okaże się, że np. te śmieci nie są jednak wyrzucane przez twoją firmę, to i tak będziesz objęty ochroną przewidzianą dla sygnalistów i będziesz chroniony przed ewentualnymi negatywnymi konsekwencjami ze strony swojego szefa czy kolegów z pracy.

UWAGA: Ustawa nie chroni osób, które dokonują zgłoszenia lub ujawnienia publicznego, wiedząc, że do naruszenia prawa nie doszło (tzw. zgłoszenie w złej wierze). Zgodnie z art. 57 ustawy o ochronie sygnalistów osoba dokonująca zgłoszenia w złej wierze podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

• Tryb postępowania mając zastosowanie w przypadku zgłoszenia zewnętrznego

Szczegółowe zasady postępowania zostały określone w „Procedurze przyjmowania zgłoszeń zewnętrznych oraz podejmowania działań następczych przez Burmistrza Miasta i Gminy Kiernozia” dostępnej do pobrania w załączniku.

Odpowiedzialnym za obsługę zgłoszeń zewnętrznych kierowanych do Burmistrza Kiernozi, jest Pełnomocnik ds. zgłoszeń zewnętrznych.

1. Zgłoszenia zewnętrzne wpływają do Organu poprzez kanały wskazane w pkt I.
2. Przyjmowanie, wstępna weryfikacja i obsługa zgłoszeń dokonywane są wyłącznie przez osoby do tego upoważnione, zobowiązane do zachowania poufności tożsamości sygnalisty.
3. Po przyjęciu zgłoszenia zgłaszający otrzymuje potwierdzenie przyjęcia zgłoszenia w terminie 7 dni od dnia jego przyjęcia, chyba że zgłaszający wystąpił wyraźnie z odmiennym wnioskiem w tym zakresie lub istnieją uzasadnione podstawy by sądzić, że potwierdzenie przyjęcia zgłoszenia zagroziłoby ochronie poufności tożsamości zgłaszającego;
4. Dokonywana jest wstępna weryfikacja zgłoszenia zewnętrznego polegającej na ustaleniu,
   1. czy zgłoszenie pochodzi od sygnalisty w rozumieniu ustawy;
   2. czy zgłoszenie dotyczy informacji o naruszeniu prawa;
   3. czy zgłoszenie dotyczy naruszeń prawa w dziedzinie należącej do zakresu działania Burmistrza Kiernozi, a jeżeli nie - to jaki organ publiczny jest właściwy w zakresie zgłoszenia;
5. W wypadku, gdy wstępna weryfikacja wykaże, że zgłoszenie nie dotyczy sfery właściwości Burmistrza Kiernozi, to Burmistrz przekaże takie zgłoszenie do organu właściwego. Nastąpi to niezwłocznie, ale nie później niż w terminie 14 od dnia dokonania zgłoszenia, a w uzasadnionych przypadkach – nie później niż w terminie 30 dni. Sygnalista zostanie poinformowaniu o takim przekazaniu zgłoszenia.
6. W wypadku, gdy wstępna weryfikacja wykaże, że zgłoszenie nie pochodzi od sygnalisty w rozumieniu ustawy albo zgłoszenie nie dotyczy informacji o naruszeniu prawa, to w terminie 14 dni od dnia dokonania zgłoszenia (do 30 dni w uzasadnionych przypadkach), Organ poinformuje o tym sygnalistę.

Organ może przy tym również poinformować, że informacja objęta zgłoszeniem podlega rozpatrzeniu w trybie przewidzianym w przepisach odrębnych, lub może zostać przedstawiona właściwym organom do rozpatrzenia w innym trybie. Przy czym Poinformowanie sygnalisty nie wpływa w szczególności na dopuszczalność wniesionego później środka prawnego, na bieg terminów ani na treść rozstrzygnięcia lub sposób zakończenia postępowania. Informacja przekazana sygnaliście zawiera pouczenie w tym zakresie.

7. W przypadku, gdy wstępna weryfikacja zgłoszenia zewnętrznego wykaże, że zgłoszenie zostało przekazane przez sygnalistę i zawiera ono informacje, które na mocy odrębnych przepisów podlegają przekazaniu do właściwych instytucji, organów lub jednostek organizacyjnych Unii Europejskiej w celu prowadzenia działań następczych w trybie stosowanym przez takie instytucje, organy lub jednostki, to Organ przekaże takie informacje tym podmiotom.
8. W przypadku, gdy wstępna weryfikacja zgłoszenia zewnętrznego wykaże, że zgłoszenie zostało przekazane przez sygnalistę i dotyczy naruszeń prawa w dziedzinie, która należy do zakresu działania Burmistrza Kiernozi, zgłoszenie zostanie rozpoznane.
9. Rozpatrując zgłoszenie zewnętrzne, może zwrócić się do sygnalisty na podany przez niego adres do kontaktu, o wyjaśnienia lub dodatkowe informacje, jakie mogą być w jego posiadaniu. Jeżeli sygnalista sprzeciwia się przesłaniu żądanych wyjaśnień lub dodatkowych informacji lub ich przesłanie może zagrozić ochronie poufności jego tożsamości, Organ odstępuje od żądania wyjaśnień lub dodatkowych informacji.
10. Po rozpatrzeniu zgłoszenia formułowane są propozycje działań następczych, które mogą być podjęte przez Organ w ramach przysługujących mu kompetencji, w zależności od danego stanu faktycznego. Mogą to być np. wszczęcie postępowania wyjaśniającego, postępowanie kontrolnego, wszczęcie właściwej procedury administracyjnej, zlecenie dokonania określonych czynności przez podległe jednostki organizacyjne gminy, umożliwiających sporządzenie informacji zwrotnej dla sygnalisty.

1. Informacje o terminie przekazania informacji zwrotnej oraz rodzaju i zawartości takiej informacji

Informacja zwrotna, to przekazywana sygnaliście przez Organ informacja na temat planowanych lub podjętych działań następczych i powodów takich działań. Informacja ta zapewnia sygnaliście prawo do informacji o wynikach i konsekwencjach postępowania podjętego na skutek jego działań.

Informacja zwrotna przekazywana jest w terminie nieprzekraczającym 3 miesięcy od dnia przyjęcia zgłoszenia zewnętrznego, na adres wskazany przez sygnalistę do kontaktu.

W uzasadnionych przypadkach istnieje możliwość przekazania sygnaliście informacji zwrotnej w terminie nieprzekraczającym 6 miesięcy od dnia przyjęcia zgłoszenia zewnętrznego, po poinformowaniu o tym sygnalisty przed upływem terminu trzymiesięcznego.

Informacji zwrotnej nie przekazuje się sygnaliście, który nie wskazał adresu do kontaktu

Informacja zwrotna może być przekazana wielokrotnie.

Informacja zwrotna sporządzana jest w języku polskim.

Sygnalista otrzyma także informację o ostatecznym wyniku postępowań wyjaśniających wszczętych na skutek zgłoszenia zewnętrznego.

1. Informacje o zasadach poufności mających zastosowanie do zgłoszeń zewnętrznych

Burmistrz Kiernozi gwarantuje, że procedura zgłoszeń zewnętrznych oraz związane z przyjmowaniem zgłoszeń przetwarzanie danych osobowych:

1) uniemożliwiają uzyskanie dostępu do informacji objętych zgłoszeniem nieupoważnionym osobom;

2) zapewniają ochronę poufności tożsamości sygnalisty oraz osoby, której dotyczy zgłoszenie.

Ochrona poufności, o której mowa w ust. 1 pkt 2, dotyczy informacji, na podstawie których można bezpośrednio lub pośrednio zidentyfikować tożsamość sygnalisty oraz osoby, której dotyczy zgłoszenie.

Dostęp do danych osobowych sygnalisty zostanie przyznany tylko osobom do tego upoważnionym i specjalnie do tego przeszkolonym, na których nałożony jest obowiązek zachowania tajemnicy poufności. Te osoby są obowiązane do zachowania tajemnicy w zakresie informacji i danych osobowych, które uzyskali w ramach przyjmowania i weryfikacji zgłoszeń zewnętrznych lub podejmowania działań następczych, także po ustaniu stosunku pracy. Informacje stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa mogą być wykorzystywane wyłącznie w celu podjęcia działań następczych.

W przypadku, gdy zgłoszenie zostało przyjęte przez osobę nieposiadającą upoważnienia w tym zakresie np. wskutek przekazania zgłoszenia przez osobę zgłaszającą za pośrednictwem innych środków komunikacji niż przyjęte w procedurze (wymienione w pkt. I. tej informacji), osoba ta zobowiązana jest do:

• nieujawniania informacji mogących skutkować ustaleniem tożsamości zgłaszającego/sygnalisty lub osoby, której dotyczy zgłoszenie;
• niezwłocznego przekazania zgłoszenia osobie upoważnionej, bez wprowadzania jakichkolwiek zmian w tym zgłoszeniu.

Osoba, która nie dotrzyma tego obowiązku i ujawni tożsamość sygnalisty, osoby pomagającej w dokonaniu zgłoszenia lub osoby powiązanej z sygnalistą może ponieść odpowiedzialność karną w postaci grzywny, kary ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku (art. 56 ustawy o ochronie sygnalistów).

1. Informacje o zasadach przetwarzania danych osobowych

Dane osobowe sygnalisty oraz innych osób wskazanych w zgłoszeniu lub osób, których dane osobowe zostały pozyskane w toku prowadzonego postepowania wyjaśniającego, są̨ przetwarzane zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, w tym z obowiązującymi w Organie wewnętrznymi regulacjami w zakresie ochrony danych osobowych.

Administrator zapewnia, że dane osobowe będą:

1. przetwarzane zgodnie z prawem, rzetelnie i przejrzyście (zasada zgodności z prawem, rzetelności i przejrzystości z art. 5 ust. 1 lit. a) RODO,
2. zbierane w konkretnych, wyraźnych i prawnie uzasadnionych celach i nieprzetwarzane dalej w sposób niezgodny z tymi celami (zasada ograniczenia celu z art. 5 ust. 1 lit. b) RODO),
3. adekwatne, stosowne, ograniczone do tego co niezbędne (zasada minimalizacji z art. 5 ust. 1 lit. c) RODO),
4. prawidłowe i w razie potrzeby uaktualniane (zasada prawidłowości z art. 5 ust. 1 lit. d) RODO),
5. przechowywane w formie umożliwiającej identyfikację osoby, której dane dotyczą, przez okres nie dłuższy niż niezbędny do celów przetwarzania (zasada prawidłowości z art. 5 ust. 1 lit. e) RODO),
6. przetwarzane w sposób zapewniający odpowiednie bezpieczeństwo danych osobowych (zasada integralności i poufności z art. 5 ust. 1 lit. f) RODO).

Dane osobowe sygnalisty pozwalające na ustalenie jego tożsamości nie podlegają̨ ujawnieniu innym podmiotom, chyba że za wyraźną̨ zgodą sygnalisty.

Tożsamość Sygnalisty, jak również wszystkie informacje umożliwiające jego identyfikację, nie będzie ujawniana podmiotom, których dotyczy zgłoszenie, osobom trzecim ani innym pracownikom i współpracownikom podmiotu.

Tożsamość Sygnalisty, jak również inne informacje umożliwiające jego identyfikację mogą zostać ujawnione jedynie wtedy, gdy takie ujawnienie jest koniecznym i proporcjonalnym obowiązkiem wynikającym z powszechnie obowiązujących przepisów prawa w kontekście prowadzonych przez organy publiczne lub sądy odpowiednio postępowań wyjaśniających lub postępowań przygotowawczych lub postępowań sądowych. Ujawnienie takie wymaga wcześniejszego poinformowania osoby dokonującej zgłoszenie ze wskazaniem mu powodów takiego ujawnienia.

Tożsamość osób/podmiotów, których dotyczy zgłoszenie, podlega wymogom zachowania poufności w analogicznym zakresie, co tożsamość Sygnalisty.

Sygnalista, który dokonał zgłoszenia, a którego dane osobowe zostały w sposób nieuprawniony ujawnione, powinien niezwłocznie o zaistniałej sytuacji powiadomić Inspektora Ochrony Danych lub Pełnomocnik ds. zgłoszeń zewnętrznych, którzy zobowiązani są podjąć działania mające na celu ochronę Sygnalisty.

Dane osobowe, które nie mają znaczenia dla rozpatrywania zgłoszenia, nie są zbierane, a w razie przypadkowego zebrania są niezwłocznie usuwane. Usunięcie tych danych osobowych następuje w terminie 14 dni od chwili ustalenia, że nie mają one znaczenia dla sprawy.

Administratorem danych osobowych przetwarzanych w związku z przyjętym zgłoszeniem naruszenia jest Burmistrz Miasta i Gminy Kiernozia. We wszystkich sprawach dotyczących przetwarzania danych osobowych oraz korzystania z praw związanych z ich przetwarzaniem, można skontaktować́ się̨ pisemnie na adres siedziby Administratora lub poprzez adres e-mail: gmina@kiernozia.gmina.pl lub do funkcjonującego w jednostce Inspektora Ochrony Danych poprzez adres e-mail: magdalena@kuszmider.com.pl

Administrator będzie przetwarzał dane osobowe osób wskazanych w ust. 2. w celach określonych w przepisach prawa, na podstawie: obowiązku prawnego wynikającego z przepisów ustawy o ochronie sygnalistów (zgodnie z art. 6 lit. c RODO w zw. z art. 8 ust. 4 ustawy o ochronie sygnalistów) polegającego na przyjęciu zgłoszenia zewnętrznego lub podjęciu ewentualnych działań następczych. Jeżeli w treści zgłoszenia zostaną ujawnione dane osobowe zaliczane do szczególnych kategorii danych osobowych (tzw. danych wrażliwych), to będą one przetwarzane na podstawie art. 9 ust. 2 lit. g RODO, w związku z przepisami ustawy o ochronie sygnalistów. 

Administrator wykonuje wobec Sygnalisty obowiązek informacyjny o którym mowa w art. 13 RODO poprzez przekazanie klauzuli informacyjnej, w sposób dostosowany do kanału zgłoszenia zewnętrznego wybranego przez Sygnalistę.

Administrator wykonuje obowiązek informacyjny o których mowa w art. 14 RODO wobec osób, których dane osobowe zostały pozyskane w toku postępowania z innego źródła niż bezpośrednio od nich (tj. m.in. dane osób trzecich wskazanych w zgłoszeniu Sygnalisty) mając na uwadze ochronę tożsamości sygnalisty zgodnie z art. 8 ust. 5 i 6 ustawy o ochronie sygnalistów.

Dane osobowe osób wskazanych w ust. 2. będą̨ przechowywane przez okres 3 lat po zakończeniu roku kalendarzowego, w którym przekazano zgłoszenie zewnętrzne do organu publicznego właściwego do podjęcia działań następczych lub zakończono działania następcze, lub po zakończeniu postępowań zainicjowanych tymi działaniami, a w przypadku zgłoszeń́, które nie było dalej procedowane ze względu na wystąpienie okoliczności uzasadniających pozostawienie zgłoszenia bez rozpoznania, dane osobowe przechowywane są̨ przez okres 3 lat po zakończeniu roku kalendarzowego, w którym dokonano zgłoszenia. W wyniku pozytywnego rozstrzygnięcia zgłoszenia, termin usunięcia danych osobowych może ulec wydłużeniu do czasu prawomocnego zakończenia postępowania prowadzonego na postawie przepisów prawa.

KLAUZULA INFORMACYJNA DOTYCZĄCA PRZETWARZANIA DANYCH OSOBOWYCH

PRZYJĘCIE ZGŁOSZENIA ZEWNĘTRZNEGO OD SYGNALISTY

Na podstawie art. 13 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych - RODO) informujemy, że:

• Informacje o charakterze działań następczych podejmowanych w związku ze zgłoszeniem zewnętrznym

Przez działania następcze należy rozumieć działanie podjęte przez Organ w celu oceny prawdziwości informacji zawartych w zgłoszeniu oraz w celu przeciwdziałania naruszeniu prawa będącemu przedmiotem zgłoszenia, w szczególności przez postępowanie wyjaśniające, wszczęcie kontroli lub postępowania administracyjnego, wniesienie oskarżenia, działanie podjęte w celu odzyskania środków finansowych lub zamknięcie procedury realizowanej w ramach wewnętrznej procedury dokonywania zgłoszeń naruszeń prawa i podejmowania działań następczych lub procedury przyjmowania zgłoszeń zewnętrznych i podejmowania działań następczych.

Ze względu na szerokie kompetencje organu Gminy wynikające z ustawy o samorządzie gminnym oraz innych aktów prawnych, trudno jest wymienić wszystkie możliwe działania następcze, które Organ może podjąć.

• Informacje o środkach ochrony prawnej i procedurach służących ochronie przed działaniami odwetowymi oraz dostępności poufnej porady dla osób rozważających dokonanie zgłoszenia zewnętrznego

Sygnalista podlega ochronie określonej w przepisach ustawy z dnia 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów (Dz.U.2024.928), od chwili dokonania zgłoszenia.

1. Ochrona Sygnalistów jest zapewniona poprzez:

1. ochronę tożsamości, chyba że organ otrzyma od Sygnalisty wyraźną zgodę na ujawnienie danych;
2. zapewnienie ochronę poufności tożsamości innych osób, jeżeli zgłoszenie dotyczy innych osób;
3. udział w procesie rozpatrywania zgłoszenia bezstronnych osób, które zostały zobligowane do zachowania poufności, także po ustaniu stosunku pracy lub zakończeniu współpracy;
4. zapewnienie, że dostęp do danych Sygnalisty oraz dokumentacji związanej ze zgłoszeniem, będą miały tylko uprawnione osoby, które zostały przeszkolone w zakresie zapewnienia ochrony Sygnalistów;
5. ochronę przed działaniami odwetowymi, w tym groźbami przed takimi działaniami, w związku z dokonanym zgłoszeniem.

Na żądanie Sygnalisty organ wyda w terminie miesiąca od jego otrzymania, zaświadczenie potwierdzające, że Sygnalista podlega ochronie przewidzianej w rozdziale 2 ustawy z dnia 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów (Dz.U.2024.928).

1. Przez działania odwetowe rozumie się w szczególności:
   • odmowę nawiązania stosunku pracy;
   • wypowiedzenie lub rozwiązanie bez wypowiedzenia stosunku pracy;
   • niezawarcie umowy o pracę na czas określony po rozwiązaniu umowy o pracę na okres próbny, nie zawarcie kolejnej umowy o pracę na czas określony lub nie zawarcie umowy o pracę na czas nieokreślony, po rozwiązaniu umowy o pracę na czas określony – w sytuacji, gdy pracownik miał uzasadnione oczekiwanie, że zostanie z nim zawarta taka umowa;
   • obniżenie wynagrodzenia za pracę;
   • wstrzymanie awansu albo pominięcie przy awansowaniu;
   • pominięcie przy przyznawaniu innych niż wynagrodzenie świadczeń związanych z pracą;
   • przeniesienie pracownika na niższe stanowisko pracy;
   • zawieszenie w wykonywaniu obowiązków pracowniczych lub służbowych;
   • przekazanie innemu pracownikowi dotychczasowych obowiązków pracowniczych;
   • niekorzystną zmianę miejsca wykonywania pracy lub rozkładu czasu pracy;
   • negatywną ocenę wyników pracy lub negatywną opinię o pracy;
   • nałożenie lub zastosowanie środka dyscyplinarnego, w tym kary finansowej, lub środka o podobnym charakterze;
   • przymusie, zastraszaniu lub wykluczeniu;
   • mobbingu;
   • dyskryminacji;
   • niekorzystnym lub niesprawiedliwym traktowaniu;
   • wstrzymanie udziału lub pominięcie przy typowaniu do udziału w szkoleniach podnoszących kwalifikacje zawodowe;
   • nieuzasadnione skierowanie na badanie lekarskie, w tym badania psychiatryczne, o ile przepisy odrębne przewidują możliwość skierowania pracownika na takie badanie;
   • działanie zmierzające do utrudnienia znalezienia w przyszłości zatrudnienia w danym sektorze lub branży na podstawie nieformalnego lub formalnego porozumienia sektorowego lub branżowego;
   • spowodowaniu straty finansowej, w tym gospodarczej, lub utraty dochodu;
   • wyrządzeniu innej szkody niematerialnej, w tym naruszeniu dóbr osobistych, w szczególności dobrego imienia sygnalisty.
   • rozwiązanie, wypowiedzenie lub odmowę nawiązania stosunku prawnego, na podstawie którego jest lub ma być świadczona praca przez zgłaszającego, którego wiąże lub ma wiązać z Podmiotem umowa inna niż umowa o pracę.
2. Za niekorzystne traktowanie z powodu dokonania zgłoszenia uważa się także groźbę lub próbę zastosowania środka określonego w ust. 3.
3. Powyższych działań nie uznaje się za odwetowe, jeżeli pracodawca udowodni, że podejmując je kierował się obiektywnymi powodami.
4. Jeżeli praca lub usługi były, są lub mają być świadczone na podstawie innego niż stosunek pracy stosunku prawnego stanowiącego podstawę świadczenia pracy lub usług lub pełnienia funkcji, lub pełnienia służby, przepis art. 12 ustawy o ochronie sygnalistów stosuje się odpowiednio, o ile charakter świadczonej pracy lub usług lub pełnionej funkcji, lub pełnionej służby nie wyklucza zastosowania wobec sygnalisty takiego działania.
5. Jeżeli praca lub usługi były, są lub mają być świadczone na podstawie innego niż stosunek pracy stosunku prawnego stanowiącego podstawę świadczenia pracy lub usług lub pełnienia funkcji, lub pełnienia służby, dokonanie zgłoszenia lub ujawnienia publicznego nie może stanowić podstawy działań odwetowych ani próby lub groźby zastosowania działań odwetowych, obejmujących w szczególności:
   1. wypowiedzenie umowy, której stroną jest sygnalista, w szczególności dotyczącej sprzedaży lub dostawy towarów lub świadczenia usług, odstąpienie od takiej umowy lub rozwiązanie jej bez wypowiedzenia;
   2. nałożenie obowiązku lub odmowę przyznania, ograniczenie lub odebranie uprawnienia, w szczególności koncesji, zezwolenia lub ulgi.
6. W przypadku podjęcia wobec Sygnalisty działań odwetowych, Sygnalista ma prawo do odszkodowania (w wysokości nie niższej niż przeciętne miesięczne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w poprzednim roku, ogłaszane do celów emerytalnych w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego) lub prawo do zadośćuczynienia.

Rzecznik Praw Obywatelskich na swojej stronie w Biuletynie Informacji Publicznej (tzw. BIP) zapewnia powszechny dostęp do informacji na temat praw i środków ochrony prawnej sygnalistów oraz osób wskazanych w art. 21 ustawy o ochronie sygnalistów, przed działaniami odwetowymi oraz praw osób, których dotyczy zgłoszenie zewnętrzne. Rzecznik Praw Obywatelskich udziela też ww. osobom, porad w ww. zakresie (art. 31 ust. 1 pkt 4-5 ustawy o ochronie sygnalistów.).

RPO uruchomił stronę internetową https://www.gov.pl/web/sygnalisci, która zawiera wiele przydatnych informacji i rad w zakresie ochrony sygnalistów. Pod adresem https://www.gov.pl/web/sygnalisci/zloz-wniosek-o-udzielenie-porady można złożyć wniosek o udzielenie porady na temat praw i środków ochrony prawnej.

1. Informacje o warunkach, na jakich sygnalista jest chroniony przed ponoszeniem odpowiedzialności za naruszenie poufności zgodnie

Dokonanie zgłoszenia lub ujawnienia publicznego nie może stanowić podstawy odpowiedzialności, w tym odpowiedzialności dyscyplinarnej lub odpowiedzialności za szkodę z tytułu naruszenia praw innych osób lub obowiązków określonych w przepisach prawa, w szczególności w przedmiocie zniesławienia, naruszenia dóbr osobistych, praw autorskich, ochrony danych osobowych oraz obowiązku zachowania tajemnicy, w tym tajemnicy przedsiębiorstwa, z uwzględnieniem art. 5 ustawy o ochronie sygnalistów, pod warunkiem że sygnalista miał uzasadnione podstawy sądzić, że zgłoszenie lub ujawnienie publiczne jest niezbędne do ujawnienia naruszenia prawa zgodnie z ustawą.

1. Zachęta do korzystania z procedury zgłoszeń wewnętrznych

Organ zachęca do korzystania z procedury zgłoszeń wewnętrznych podmiotu prawnego, z którym sygnalista pozostaje w kontekście związanym z pracą, gdy naruszeniu prawa można skutecznie zaradzić w ramach struktury organizacyjnej tego podmiotu, a sygnalista uważa, że nie zachodzi ryzyko działań odwetowych. Zgłoszenie wewnętrzne może stanowić środek służący skutecznemu i szybkiemu przeciwdziałaniu naruszeniu prawa w ramach struktury organizacyjnej tego podmiotu. Korzystanie z procedury zgłoszeń wewnętrznych podmiotu prawnego należy uznać za zgodne z założeniami dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z dnia 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii (Dz. Urz. UE L 305 z 26.11.2019, str. 17, z późn. zm.) oraz ustawy o ochronie sygnalistów.

Należy przy tym przypomnieć, iż Sygnalista może dokonać zgłoszenia zewnętrznego bez dokonywania zgłoszenia wewnętrznego.

1. Dane kontaktowe Rzecznika Praw Obywatelskich

Z Rzecznikiem Praw Obywatelskich można skontaktować się za pośrednictwem Biura Rzecznika Praw Obywatelskich, adres Aleja Solidarności 77, 00-090 Warszawa, tel. centrala (+48) 22 55 17 700, fax (+ 48) 22 827 64 53, e-mail:biurorzecznika@brpo.gov.pl.

RPO uruchomił stronę internetową https://www.gov.pl/web/sygnalisci, która zawiera wiele przydatnych informacji i rad w zakresie ochrony sygnalistów.

Wzór wniosku o wyznaczenie terminu spotkania

Zgłoszenie listowne/ pisemne

Procedura zgłoszeń zewnętrznych